Atardamar Hastalıkları

Atardamar (arter) nedir?

Atardamarlar kalpten çıkan damarlar olup; temiz kan taşırlar ve toplardamarlara kıyasla kan basıncı daha yüksektir.

Artardamar (arter) hastalıkları nelerdir?

Arter hastalıkları çok çeşitlidir. En yaygın olanı ateroskleroz; yani damar sertliği denilen durumdur. Geliştiği dönem doğumdan sonra olduğu kabul görmüş olsa da sıklıkla 40 yaş sonrası itibariyle belirginleşir. Bu hastalık damar duvarının kalınlaşmasına neden olur ve damarlarda daralmalar yol açar. Meydana gelen bu daralmalar bir süre sonra tıkanmaya neden olabilir. Tıkanan damarın beslediği organda ise bu duruma bağlı farklı belirtiler ortaya çıkabilir.

Tromboanjitis obliterans, diğer ismiyle Buerger hastalığı ise farklı bir arter hastalığıdır. Yaygın olarak genç erkek bireylerde görülür ve tek nedeni sigaradır.

 

Atardamar (arter) hastalıklarının belirtileri nelerdir?

Arter hastalığı bulunan kişiler, kısa mesafeli yürüyüşlerde bile bacaklarında ağrı hisseder ve durmak ister. Dinlendikten sonra yürümeye devam eder; fakat yine ancak ilk yürüdüğü mesafe kadar devam edebilir. Sürekli bir dinlenme ihtiyacı olur. Bu durumun varlığı, arter hastalığına işaret ediyor olabilir. Harici diğer belirtiler; ayakların soğuması, solukluk ve morarma gibi durumlar olabilir. Rahatsızlık durumu ileri seviyede olan hastalarda ise uzandığı anda bile ayak ya da bacaklarda ağrı olabilir.

 

 

Atardamar (arter) hastalıklarının tanısı nasıl konur?

Öncelikli olarak Kalp ve Damar Cerrahisi muayenesi yapılmalıdır. Bu muayeneyi genellikle renkli doppler US desteklemektedir. Bu aşamada ön tanı konduktan sonra bilgisayarlı tomografi anjiyografi, manyetik rezonans görüntüleme ya da anjiyografi ile görüntüleme gerekli olabilir. Bu görüntüleme yöntemlerinin amacı; damarın anatomik yapısı, oluşan darlık derecesi ve yerini belirlemektir. Bu unsurlar tedavi yöntemini belirler; ayrıca balon ve stent ölçümlemesi için de ihtiyaç duyulan verileri verir.

Atardamar (arter) hastalıklarının tedavisi

• İlaç tedavisi: Kanın pıhtılaşmasını düşürmek ve kan akışkanlığını artırmak tedavi hedefidir. Kolesterol ve trigliserid değerlerinin diyet ile kontrol altına alınması önemlidir. Sigara içmekten kaçınmalı, uzak durulamıyorsa uzman desteğine başvurulmalıdır. 
• Açık cerrahi: Minimal invaziv ve kapalı ameliyat yöntemleri yaygın olarak tercih edilse de bazı durumlar her hasta için bu yöntemler uygun olmayabilir. Bu durumlarda açık amelşyatların uygulanması gerekecektir. Kapalı yöntemler ile beraber anjiyografinin uygulanması tercihinde ise olası komplikasyonlara anında müdahale için işlemi yapan hekimin Kalp ve Damar Cerrahisi uzmanı olması önemli bir avantaj olur.
• Girişimsel tedavi: Atardamar hastalıklarına müdahale, günümüz teknoloji imkanlarıyla oldukça geniş bir yelpazeye yayılmıştır. Özel kateterleri, balonlar ve stentler bu tedavi yelpazesinde yer alır. Bu materyaller, arter içindeki pıhtıların temizlenmesini sağladığı gibi aterosklerotik plaklar da çıkarmaktadır.